De Tuinen van Hoegaarden omringen het terras van het Kapittelhuys

Het beheer van de vroegere Vlaamse Toontuinen werd de afgelopen jaren onder leiding van hoofdtuinman Geert Derom ingeruild voor een meer ecologisch, harmonisch en duurzaam parkbeheer. Door zijn keuzes werd het groenafval en het pesticidegebruik drastisch gereduceerd, o.a. door een meer doordachte keuze van beplanting en onkruidpreventie. Ook werd een aantal tuinen verwijderd omdat ze te veel onderhoud vergden of niet in het concept pasten.

De Tuinen van Hoegaarden omvat een geheel van 26 thematuinen, die zich bevinden op het landgoed van het Kapittelhuis te Hoegaarden. Het 4 ha grote kapittelpark huisvest de Tuinen van Hoegaarden sinds 1991. De Tuinen van Hoegaarden is een gezamenlijk initiatief van de Vlaamse tuinaannemers en VLAM.

Achtergrond

De tuinen vormden oorspronkelijk een park achter het Kapittelhuis. Dit park werd aangelegd in de jaren 1880 en was toen 3 hectare en 16 are groot. Het Kapittelhuis en de tuinen waren destijds privé-eigendom van de brouwersfamilie Dumont. Hoewel het geheel “hof” genoemd werd, was het geen moestuin, maar veeleer een lusthof. Stelselmatig volgde aanplanting. Dymphna Dumont trouwde in 1911 met Albert Charles Bail, waardoor het geheel in handen kwam van de familie Bail.[1] Hun zoon Paul Bail werd meteen de laatste privé-eigenaar van het park: in 1980 werd hij vermoord.[2] Bail was ongehuwd en kinderloos en had geen erfgenamen. Op die manier werd de staat eigenaar van de gronden. Enkele jaren later kocht de gemeente Hoegaarden het geheel aan en stelde het open voor publiek.

In 1990 werden de tuinen samen met andere elementen beschermd als dorpsgezicht.[3]

In juni 1991 werden de Tuinen van Hoegaarden officieel geopend door Gaston Geens, toenmalig voorzitter van de Vlaamse Executieve (later werd deze functie “minister-president van de Vlaamse Regering” genoemd).[4] De tuinen heetten oorspronkelijk de Vlaamse Toontuinen. In 2004 werd de naam gewijzigd in De Tuinen van Hoegaarden.